Ongeldig studiekostenbeding: opleidingskosten (leerling) koelmonteur blijven voor rekening werkgever
Hanneke Klinckhamers 9 jan 2025

Ongeldig studiekostenbeding: opleidingskosten (leerling) koelmonteur blijven voor rekening werkgever

Dat oordeelt de kortgedingrechter van rechtbank Overijssel in een zaak waarin de werkgever de opleidingskosten van EUR 9.172,32 voor de cursus Koudetechniek ten onrechte bij zijn ex-werknemer in rekening had gebracht. De afspraken in de studiekostenovereenkomst over terugbetaling zijn volgens de rechter nietig, omdat de cursus verplichte scholing is die de werkgever kosteloos moet aanbieden. Hoe zit dat ook alweer?

Noodzakelijke scholing
Sinds 1 augustus 2022 moeten werkgevers alle scholing die noodzakelijk is voor de uitvoering van de functie door de werknemer kosteloos aanbieden en tijdens arbeidstijd. Noodzakelijke scholing is scholing die verplicht is op grond van het Europese recht, het nationale recht of cao. In Nederland geldt een wettelijke algemene scholingsplicht op grond waarvan de werkgever de werknemer in staat moet stellen om de scholing te volgen die noodzakelijk is  voor de uitoefening van de functie. Een studieovereenkomst of studiekostenbeding, die de werkgever in staat stelt de studiekosten van verplichte scholing op de werknemer te verhalen, is nietig. 

Beroepsopleidingen
Werkgevers hoeven de kosten te betalen voor beroepsopleidingen of opleidingen die werknemers verplicht moeten volgen voor het verkrijgen, behouden of vernieuwen van een beroepskwalificatie niet te betalen, zolang de werkgever niet verplicht is om deze beroepsopleiding aan te bieden op grond van het Europese recht, het nationale recht of een cao.

Kortgeding uitspraak
Volgens de rechter mag de werkgever de kosten van de opleiding Koudetechniek niet bij de werknemer in rekening brengen en is het studiekostenbeding, waarin een terugbetalingsregeling was opgenomen, nietig. De rechter stelt vast dat de werknemer op grond van Europese wetgeving over het zg. F-gassen certificaat moet beschikken om de functie van koelmonteur te kunnen uitvoeren. Voor de leerling koelmonteur is geen uitzondering gemaakt. Het certificaat is dus noodzakelijk om de functie te kunnen uitoefenen en de werkgever dient de werknemer in staat te stellen de opleiding te volgen om het certificaat te kunnen verkrijgen. Volgens de rechter is in dit geval geen sprake van de uitzondering voor beroepskwalificatie, omdat de werkgever verplicht is de opleiding op grond van het nationale recht aan te bieden. Het studiekostenbeding is daarom nietig, aldus de rechter. De op basis daarvan teruggevorderde opleidingskosten blijven voor rekening van de werkgever.

Tip werkgevers
De wettelijke scholingsplicht heeft een ruim toepassingsbereik. Voor werkgevers is het dus nuttig om na te gaan of bestaande studiebedingen of studieovereenkomsten voldoen aan de huidige wetgeving. Twijfelt u daarover of heeft u vragen over wel of niet sprake is van noodzakelijke scholing? Mail ons dan naar: info@vanbladeladvocaten.nl