Strafrechtelijke verdenking: welke maatregelen kan een werkgever nemen?
Het komt geregeld voor dat een werknemer niet komt opdagen op het werk omdat hij is aangehouden op verdenking van een strafbaar feit. Hieronder bespreek ik aan de hand van een recente uitspraak van de Rechtbank Rotterdam welke arbeidsrechtelijke mogelijkheden de werkgever heeft.
De casus
Werknemer werkt sinds 2000 bij Securitas als beveiliger op de ECT Terminal Maasvlakte. Om als beveiliger te mogen werken verstrekt de korpschef toestemming door afgifte van een zogenaamde grijze pas. Weknemer wordt medio 2020 op zijn werkplek aangehouden door de politie wegens verdenking van (betrokkenheid bij) illegale handel en/of drugssmokkel in de haven van Rotterdam. Kort daarna heeft Securitas de loonbetaling stop gezet. De korpschef heeft in augustus 2020 de toestemming om beveiligingswerkzaamheden te verrichten ingetrokken. Securitas heeft daarna vergeefs geprobeerd om de arbeidsovereenkomst in onderling overleg te beëindigen. Op 10 juni 2022 is de werknemer veroordeeld tot een gevangenisstraf van zeven jaar. Securitas verzoekt de kantonrechter tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst.
Staken loonbetaling
Op het moment dat de werknemer in detentie zit, heeft de werkgever de mogelijkheid om de loonbetaling te staken. De werknemer is dan feitelijk niet in staat om te werken. Securitas heeft van die mogelijkheid gebruik gemaakt.
Stel dat de werknemer tijdens het strafrechtelijk onderzoek (waarin hij verdachte is) wordt vrijgelaten en zich beschikbaar houdt voor werk, dan zal de werknemer weer aan het werk moeten. Mocht de werkgever dat niet willen en de werknemer schorsen, dan is de werkgever in beginsel het loon verschuldigd. Overigens zou de werkgever kunnen overwegen om de werknemer op een minder gevoelige positie te plaatsen, wanneer er een verband bestaat tussen de aard van het werk en het strafbare feit waarvan de werknemer wordt verdacht. Probleem is dat de werkgever vaak niet weet waarvan de werknemer wordt verdacht.
Beëindiging dienstverband
Securitas heeft tevergeefs geprobeerd de arbeidsovereenkomst met de werknemer in onderling overleg te beëindigen nadat zij wist dat de werknemer werd verdacht van betrokkenheid bij de handel in drugs. Vervolgens heeft Securitas de uitkomst van de strafrechtelijke procedure afgewacht.
Nadat de werknemer (twee jaar na zijn aanhouding) is veroordeeld tot 7 jaar gevangenisstraf, heeft Securitas de kantonrechter om ontbinding van de arbeidsovereenkomst verzocht. Als eerste grond heeft Securitas aangevoerd dat de omstandigheden zodanig zijn dat van haar niet kan worden gevergd de arbeidsovereenkomst te laten voortduren (h-grond). Als tweede grond heeft Securitas aangevoerd dat werknemer ernstig verwijtbaar heeft gehandeld (e-grond).
De kantonrechter ontbindt de arbeidsovereenkomst per direct (op de h-grond), zonder toekenning van de transitievergoeding.
Was eerdere beëindiging mogelijk geweest?
Securitas heeft de uitkomst van de strafrechtelijke procedure afgewacht. Dat is niet vreemd. In Nederland kennen we de zogenaamde onschuldpresumptie. Dit houdt in dat de werknemer onschuldig is totdat hij onherroepelijk in rechte is veroordeeld.
Beëindiging van de arbeidsovereenkomst met een werknemer die nog niet (onherroepelijk) is veroordeeld, is onder omstandigheden wel mogelijk. Er dient dan meer aan de hand te zijn dan de enkele strafrechtelijke verdenking van de werknemer. Gedacht kan worden aan bijvoorbeeld de omstandigheid dat het strafbare feit waarvan de werknemer wordt verdacht op het werk heeft plaatsgevonden of dat er een relatie bestaat tussen de aard van het strafbare feit en de functie van de werknemer.
De werkgever zal moeten aantonen dat de omstandigheden zodanig zijn dat het dienstverband onhoudbaar is geworden. Overigens valt niet uit te sluiten dat de kantonrechter in geval van ontbinding wegens verdenking van een strafbaar feit de transitievergoeding aan de werknemer toekent, omdat de schuld (nog) niet vaststaat.
Gezien de omstandigheden die zich in de zaak van Securitas hebben voorgedaan, verwacht ik dat een eerdere beëindiging ook mogelijk was geweest. Dat is anders wanneer Securitas niet (goed) wist waarvan de werknemer werd verdacht en verder niet door de werknemer op de hoogte is gehouden van de ontwikkelingen in de strafzaak.
Van Bladel Advocaten heeft ruime ervaring met werkgevers die geconfronteerd worden met een gedetineerde werknemer. Bij vragen hierover of andere arbeidsrechtelijke vragen, mail (info@vanbladeladvocaten.nl) of bel ons (030-220 31 11) gerust.