Europese wetgever ziet cruciale rol weggelegd voor werkgevers om beloningsverschillen m/v tegen te gaan
Gelijk loon voor gelijk werk. Dat klinkt eenvoudig, maar de praktijk is weerbarstiger. Vrouwen verdienen voor gelijk werk in het bedrijfsleven gemiddeld bijna 7% minder dan mannen. Bij de overheid is het verschil ongeveer 2%, zo blijkt uit onderzoek in Nederland. Daarnaast is sprake van een loonkloof tussen mannen en vrouwen. Dit is het gemiddelde loon van vrouwen in vergelijking met mannen. De loonkloof in het bedrijfsleven is zo’n 16%, en bij de overheid ongeveer 5%. Dit verschil kan ontstaan door verschillende factoren, zoals het aantal gewerkte uren, werkervaring, de sectoren waarin mannen en vrouwen actief zijn. Ook vrouwendiscriminatie kan een rol spelen.
Om gelijke beloning voor gelijk werk te bevorderen en de loonkloof tussen mannen en vrouwen terug te dringen heeft de Europese wetgever in 2023 een richtlijn aangenomen. In juni 2026 moet deze richtlijn zijn omgezet in Nederlandse wetgeving. Werkgevers krijgen dan te maken krijgen met nieuwe, ingrijpende verplichtingen. In deze blog worden de vijf belangrijkste verplichtingen op een rij gezet.
- Transparantie over het beloningsbeleid. Werkgevers moeten aan hun werknemers inzichtelijk kunnen maken wat de criteria zijn waarmee het loon en loonstappen worden vastgesteld. Deze criteria moeten objectief en genderneutraal zijn.
- Loontransparantie voor sollicitanten. Werkgevers moeten sollicitanten gaan informeren over het startsalaris of de salarisschaal van de functie, zodat de onderhandelingen over salaris op een transparante en goed geïnformeerde wijze kunnen verlopen. Het vragen naar het salaris bij een huidige of vorige werkgever wordt verboden. Daarnaast moeten werkgevers ervoor zorgen dat sollicitatieprocedures niet discriminerend zijn of kunnen uitpakken, onder andere door vacatures en functienamen genderneutraal te formuleren.
- Recht op informatie voor werknemers. Werknemers krijgen het recht om op verzoek (schriftelijk) informatie te ontvangen over hun individuele beloningsniveau en het gemiddelde beloningsniveau, uitgesplitst naar geslacht in de categorie van werknemers die gelijk(waardig) werk doen. Werkgevers moeten de informatie binnen een redelijke termijn verstrekken, en in ieder geval binnen twee maanden vanaf het verzoek. Werkgevers worden verplicht hun werknemers actief – minimaal jaarlijks – te informeren op dit recht op informatie.
- Rapportageverplichting loonkloof m/v. Werkgevers met 100+ werknemers worden verplicht om (openbaar) te rapporteren over de loonkloof tussen mannelijke en vrouwelijke werknemers. Per wanneer, en met welke frequentie er gerapporteerd moet worden is afhankelijk van het precieze aantal werknemers. Werkgevers met meer dan 150 werknemers zijn het eerst aan de beurt: uiterlijk 7 juni 2027 moet er gerapporteerd zijn over de loonkloof.
- Gezamenlijke beloningsevaluatie voor grote werkgevers. Voor werkgevers met 100+ werknemers komt een verplichting om een gezamenlijke beloningsevaluatie uit te voeren als blijkt dat er sprake is van een ongelijke beloning van mannen en vrouwen. Dat is het geval bij een loonkloof van ten minste 5%, het verschil niet te verklaren is met objectieve en genderneutrale criteria, en het verschil niet binnen zes maanden na indiening van de rapportage is verholpen. Op basis van deze beloningsevaluatie moet een plan worden gemaakt om de loonkloof te dichten.
Werkgevers kunnen beter vandaag dan morgen aan de slag met de naderende regelgeving. In de eerste plaats omdat gelijke behandeling van mannen en vrouwen van groot belang is, en in de tweede plaats omdat werkgevers rekening moeten houden met een boete als zij zich niet (tijdig) aan de regels houden. Ook de reputatie van organisaties staat op het spel: door de rapportageverplichting wordt de loonkloof tussen mannen en vrouwen van organisaties openbaar. Ik kan mij zo voorstellen dat geen enkele werkgever zit te wachten zichzelf terug te vinden bovenaan een loonklooflijst van bijvoorbeeld het Financieel Dagblad. Wil je meer over de richtlijn weten, en hoe je je als werkgever hierop zo goed mogelijk kunt voorbereiden? Kom dan langs op onze workshop op 11 september a.s. in de spiegeltent op het terrein van kasteel Waardenburg. Hier zullen we dieper in dit onderwerp duiken. Aanmelden kan door een mail te sturen aan info@vanbladeladvocaten.nl
