Handreiking seksueel grensoverschrijdend gedrag

Hulpmiddel  
De Handreiking gaat niet in op de vraag, wanneer sprake is van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Het is bedoeld als een hulpmiddel om na te gaan wat nodig is om meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag zorgvuldig op te volgen. Daarnaast geeft de Handreiking ‘tips & tricks’ over welke interventies mogelijk zijn en wanneer een (extern) onderzoek passend en gewenst is.  Werkgevers grijpen te vaak te snel naar extern onderzoek, terwijl andere opties die minder ingrijpend zijn niet worden benut, zoals een gesprek, aldus Hamer. De Handreiking is nog niet definitief en zal later dit jaar worden aangepast.

 4 Fasen
Voor  de aanpak van een melding van seksueel grensoverschrijdend gedrag en de juiste opvolging daarvan wordt in de Handreiking onderscheid gemaakt in vier fasen:

• fase 0: wees voorbereid op een melding
• fase 1: beslis wat te doen met de melding
• fase 2: voer de gekozen opvolging zorgvuldig uit
• fase 3: leer van het meldproces

Per fase worden diverse concrete tips gegeven. We lichten er een paar aspecten uit. 

• Wees voorbereid op een melding (fase 0)   

Organisaties moeten goed voorbereid zijn op een melding wegens seksueel grensoverschrijdend gedrag door o.a. te zorgen voor interne en externe deskundige ondersteuning en het opstellen van een gedrags- en meldcode. Een andere tip is het inrichten van een beslistafel die besluit hoe om te gaan met een concrete melding. De beslistafel bestaat uit een interne beslisser en - waar mogelijk - een deskundige en/of onafhankelijke deelnemer. Het hangt van de omvang en mogelijkheden binnen een organisatie af wie deze rollen het beste kan invullen en of dat intern of extern wordt georganiseerd. Volgens de Handreiking is het in elk geval belangrijk dat organisaties iemand aan tafel hebben die geen belang heeft bij de beslissing en als onafhankelijke buitenstaander kritisch meekijkt. Voor kleinere organisaties kan de rol worden ingevuld door een externe vertrouwenspersoon, externe Arbo deskundige, een lid van een raad van toezicht of vergelijkbare persoon.  

• Wat te doen met de melding (fase 1)

Fase 1 gaat over de passende opvolging van een melding van seksueel grensoverschrijdend gedrag en het nemen van de juiste stappen. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen een melding, signaal en formele klacht. Van een melding is sprake als iemand zich gericht uitspreekt over seksueel grensoverschrijdend gedrag binnen de organisatie. Het maakt niet uit wie de melding doet en waar die melding wordt gedaan. Met een formele klacht wordt een klacht in de zin van de klachtenregeling van een organisatie bedoeld. Signalen kunnen verhalen of geruchten zijn die vooraf gaan aan een melding en ook om vervolgstappen kunnen vragen. Of het nu gaat om een melding, signaal of klacht, de werkgever moet opvolging geven, aldus de Handreiking. Belangrijk in deze eerste fase van een melding is om zoveel mogelijk informatie in kaart te brengen over de melding, de situatie, de context en de belangen, alvorens een beslissing te nemen welke interventie en vervolgstap nodig en passend is.

• Voer de gekozen opvolging zorgvuldig uit (fase 2)

De Handreiking beschrijft in deze fase de diverse interventies die mogelijk zijn naar aanleiding van een melding, zoals het informele gesprek, het correctieve gesprek, bemiddeling en mediation. Ook wordt ingegaan op het doen van onderzoek en de verschillende soorten van onderzoek.

Maatwerk
De Handreiking geeft geen panklare oplossing voor het omgaan met een concrete melding over seksueel grensoverschrijdend gedrag. Het blijft maatwerk wat in een concrete situatie een passende reactie is. Een gedragscode en een vertrouwenspersoon zijn volgens de Handreiking voor organisaties echter onontbeerlijk.

Wetsvoorstel Verplichte vertrouwenspersoon  
Vertrouwenspersonen spelen een belangrijke rol bij meldingen van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag. Op dit moment is het niet wettelijk verplicht een (interne of externe) vertrouwenspersoon te hebben. Dat wordt straks anders, als het wetsvoorstel Verplichte vertrouwenspersoon ook door de Eerste Kamer wordt aangenomen. Wij zullen u informeren, zodra dat het geval is en wat dit concreet betekent voor uw organisatie.  
 
Dies Siegers en Saskia Le Noble hebben veel ervaring met zaken over (seksueel) grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer. Heeft u vragen over dit onderwerp of is uw organisatie geïnteresseerd in een in-house workshop over dit onderwerp? Stuurt u dan een e-mail naar: info@vanbladeladvocaten.nl